Maar sinds de banken begin vorig jaar besloten om nauwelijks tot geen hypotheken meer te verstrekken op de aankoop van woningen op particuliere erfpacht, zit het tweetal volledig vastgeklonken aan hun huis.

Een oplossing is slechts mogelijk als alle betrokken partijen met elkaar rond de tafel gaan. Hierbij valt te denken aan overheden, toezichthouders, erfverpachters en consumentenorganisaties. Banken willen huizen op particulier erfpacht financieren, mits een en ander goed is geregeld. Standaardisering van erfpachtcontracten is een mogelijke oplossing. Daarbij kan gedacht worden aan een keurmerk. Wanneer erfpachtvoorwaarden goed zijn, krijgen zij een keurmerk. Daarnaast letten banken uiteraard ook op een verantwoorde hoogte van de woonlasten en de betrouwbaarheid van de erfverpachter. Een andere mogelijke oplossing is het instellen van een marktmeester, een autoriteit die boven de partijen staat en goede en slechte erfpachtvoorwaarden van elkaar weet te scheiden. Huiseigenaren met een woning op particulier erfpacht mogen niet aan hun lot worden overgelaten. Als huizen onverkoopbaar zijn, is dat schadelijk voor huiseigenaren die willen verkopen, maar ook voor (aspirant-)kopers. Ook voor banken is onverkoopbaarheid van woningen slecht. Momenteel komt het voor dat banken woningen op particulier erfpacht niet financieren omdat de erfpachtovereenkomst niet duidelijk is of ongunstig voor de klant. Belangrijk is dat het hierbij slechts gaat om een klein gedeelte van de erfpachtovereenkomsten. Als er problemen rondom particulier erfpacht bestaan, willen banken dat niet doorschuiven naar de (aspirant-)koper; dat lost niets op. Deze nieuwe koper loopt immers het risico dat hij of zij in de toekomst te maken krijgt met een sterke stijging van de erfpachtcanon of met andere onduidelijkheden in het erfpachtcontract. De echte oplossing voor de nijpende problemen van huiseigenaren op particulier erfpacht ligt daarmee volgens de Nederlandse Vereniging van Banken niet in het zonder meer financieren van de panden. De onderliggende erfpachtovereenkomst zal voor een ieder solide moeten zijn, zonder ongunstige clausules voor de klant. Daar waar dit niet geval is, vraagt dit om andere erfpachtvoorwaarden. Dat neemt niet weg dat banken daar waar ze kunnen, bijdragen aan een oplossing voor onverkoopbare woningen. In geval de koper op moeilijkheden stuit bij het verkopen van de woning kan hij altijd terecht bij de bank die woning nu ook financiert; voorop staat dat een eventuele koper, wanneer de erfpachtvoorwaarden solide zijn, in beginsel een financiering kan krijgen. Vorig jaar maakten de banken hierover al afspraken met de gemeente Amsterdam. Daarbij ging het niet alleen om de financiering, maar ook om de vraag of huiseigenaren dan wel de gemeente het eigendom van de grond kunnen verwerven.